Buzłudża symbol socjalizmu w Bułgarii

W samym środku Bułgarii na wysokości 1441 metrów n.p.m stoi dom partii. Pomysł postawienia "domu-monumentu partii" pojawił w 1971 roku. Gotową budowlę odsłonięto 10 lat później. Awangardowe dzieło bardzo znanego wówczas architekta - G. Stoilowa. Miejsce nie jest przypadkowe - to właśnie u stóp Buzłudży w 1891 roku odbyło się tajne zebranie, które zapoczątkowało zorganizowany ruch socjalistyczny w Bułgarii.Z daleka, dom wciąż imponuje formą i rozmachem, jednak z bliska okazuje się, że powoli zamienia się w ruinę. Dom-monument składa się z dużej sali, w której miały się odbywać szczególnie uroczyste zebrania, i 70-metrowego słupa, u którego szczytu błyszczały kiedyś dwie pięcioramienne gwiazdy, podobno rubinowe. Po zamknięciu budynku, śmiałkowie próbowali zestrzelić gwiazdy dla szlachetnego kamienia. Okazały się szklane.

Ściany w okrągłej sali, szerokiej na 42 metry i wysokiej na 15, pokryto mozaiką o powierzchni 500 m kw. Autorami 14 kompozycji, wykonanych według najlepszych tradycji sztuki socrealistycznej, było 60 najwybitniejszych malarzy tamtych czasów. Mozaiki ilustrowały historię partii komunistycznej. W centralnych miejscach umieszczono ogromne wizerunki Marksa, Engelsa, Lenina i ówczesnego przywódcy komunistów Todora Żiwkowa. Ten ostatni doznał najgorszych uszkodzeń. Schody były udekorowane kompozycjami autorstwa czeskiego artysty, wykonanymi z białego kryształowego szkła. Dziś cały ten przepych można zobaczyć tylko na zdjęciach. Gdy ruszyły prace budowlane, w fundamentach budynku zabetonowano nawet kapsułę z przesłaniem do potomków, którzy - jak się spodziewano - będą żyć w komunizmie. Kapsuła pozostaje na swoim miejscu.
Po zmianach politycznych 1989 roku dom-pomnik, wraz z całym majątkiem partii komunistycznej, przejęło państwo. Budynek zamknięto. Przez lata, gdy nikt się nim nie interesował, niszczał coraz bardziej. Dar okazał się dla socjalistów poważnym kłopotem. Pieniędzy na jego odrestaurowanie - eksperci oceniają koszt na co najmniej 10 mln euro - nie ma.

źródło tekstu PAP
więcej zdjęć tutaj